भगवान बुद्धको देशमा विश्वले चिन्ने वातावरण कायम गरौं !
-विजय क्षेत्री
नेपाल, विश्वकै एक मात्र बौद्ध धर्मको जन्मस्थल हो। यहाँ भगवान गौतम बुद्धको जन्म भएको थियो र उहाँले आफ्नो जीवनको महत्वपूर्ण समय यहीँ बिताएका थिए। यस ऐतिहासिक तथ्यलाई मध्यनजर गर्दै नेपाललाई विश्वले बौद्ध धर्मको उद्गमस्थलका रूपमा चिन्नु पर्छ।
लुम्बिनीको विकास: लुम्बिनीलाई विश्वकै प्रमुख बौद्ध तीर्थस्थल बनाउनका लागि व्यापक पूर्वाधार विकास गर्नुपर्छ। यहाँ आधुनिक होटल, रेष्टुराँ, यातायातका साधन, र विभिन्न धार्मिक तथा सांस्कृतिक गतिविधिहरूका लागि आवश्यक पूर्वाधारको विकास गर्नुपर्छ।
बौद्ध सम्पदाको संरक्षण: नेपालमा रहेका विभिन्न बौद्ध सम्पदा, मठमन्दिर, स्तूपा, र अन्य ऐतिहासिक स्थलहरूको संरक्षण र संवर्द्धन गर्नु आवश्यक छ। यसले न केवल पर्यटनलाई प्रवर्द्धन गर्नेछ बरु नेपाली संस्कृतिको पनि संरक्षण हुनेछ।
बौद्ध धर्मको प्रचार-प्रसार: बौद्ध धर्मका मूल्य र मान्यताहरूको विश्वव्यापी प्रचार-प्रसार गर्नुपर्छ। यसका लागि विभिन्न देशहरूमा बौद्ध धर्मसम्बन्धी कार्यक्रमहरू आयोजना गर्न सकिन्छ। साथै, सामाजिक सञ्जाल र अन्य डिजिटल माध्यमबाट पनि बौद्ध धर्मको प्रचार गर्न सकिन्छ।
शान्ति र अहिंसाको सन्देश: बुद्ध धर्मले विश्वलाई शान्ति र अहिंसाको सन्देश दिएको छ। नेपालले यस सन्देशलाई विश्वभर फैलाउनका लागि विभिन्न शान्ति कार्यक्रमहरू आयोजना गर्न सक्छ।
पर्यटन प्रवर्द्धन: नेपाललाई बौद्ध धर्मको उद्गमस्थलका रूपमा विश्वभर प्रचार-प्रसार गर्नका लागि पर्यटन प्रवर्द्धनमा जोड दिनुपर्छ। विभिन्न देशहरूसँग पर्यटन सम्झौता गर्नुका साथै पर्यटकहरूलाई आकर्षित गर्नका लागि विभिन्न प्याकेजहरू तयार गर्न सकिन्छ।
स्थानीय समुदायको सहभागिता: स्थानीय समुदायलाई पर्यटन विकासमा संलग्न गराउनुपर्छ। यसले स्थानीय अर्थतन्त्रमा सुधार ल्याउन मद्दत गर्नेछ।
किन नेपाललाई विश्वले चिन्नु पर्छ?
बौद्ध धर्मको जन्मस्थल: नेपाल बौद्ध धर्मको जन्मस्थल भएको कारण विश्वभरका बौद्ध धर्मावलम्बीहरूका लागि पवित्र तीर्थस्थल हो।
शान्ति र अहिंसाको सन्देश: बुद्ध धर्मले विश्वलाई शान्ति र अहिंसाको सन्देश दिएको छ।
सांस्कृतिक विविधता: नेपालमा विभिन्न जातजाति र संस्कृतिहरूको संगम रहेको छ।
प्राकृतिक सौन्दर्य: नेपालको प्राकृतिक सौन्दर्यले पर्यटकहरूलाई लोभ्याउँछ।
अवका चुनौतीहरू:
पूर्वाधारको अभाव: नेपालमा अझै पनि पर्याप्त पूर्वाधारको अभाव छ।
प्रचारप्रसारको कमी: नेपालको बारेमा विश्वव्यापी रूपमा पर्याप्त प्रचारप्रसार हुन सकेको छैन।
राजनीतिक अस्थिरता: राजनीतिक अस्थिरताले पर्यटन विकासमा बाधा पुर्याउन सक्छ।
निष्कर्ष:
नेपाललाई विश्वले बौद्ध धर्मको उद्गमस्थलका रूपमा चिन्नु पर्छ भन्ने कुरामा कुनै शंका छैन। यसका लागि सरकार, निजी क्षेत्र र स्थानीय समुदाय सबैको सहकार्य आवश्यक छ। यसका लागि दीर्घकालीन योजना बनाई लगानी गर्नुपर्ने हुन्छ। नेपालको पर्यटन विकासले नेपालको अर्थतन्त्रलाई मात्र नभई विश्व शान्तिमा पनि योगदान पुग्नेछ।
